Wakacje za nami, a nowy rok szkolny już się rozpoczął. Zapewne wielu rodziców przyjęło ze zdumieniem przygotowane przez niektóre placówki pisemne oświadczenie o zrzeczeniu się ewentualnych roszczeń w przypadku zarażenia się koronawirusem. Przykładowo w jednej ze szkół do podpisania przez rodzica było oświadczenie o treści „Jestem odpowiedzialny za podjętą przeze mnie decyzję posłania dziecka do szkoły, a tym samym możliwość zarażenia COVID-19”. Czy podpisanie takiego oświadczenia w ogóle powoduje powstanie jakichkolwiek skutków prawnych? Naszym zdaniem nie i to z kilku przyczyn. Zgodnie z ustawą z dnia 26 stycznia 1982 r. karta nauczyciela to dyrektor sprawuje opiekę nad dziećmi i młodzieżą uczącą się w szkole i jest odpowiedzialny m.in. za zapewnienie bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć zorganizowanych przez szkołę. Ponadto w Kodeksie pracy znajduje się przepis zobowiązujący pracodawcę, w tym przypadku placówkę oświatową, którą kieruje dyrektor szkoły, do organizowana pracy w taki sposób, aby zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy. W związku z powyższym na nic nie przydadzą się szkole wszelkiego rodzaju pisemne oświadczenia rodziców ograniczające odpowiedzialność placówki za sam fakt zarażenia się koronawirusem. W przypadku bowiem zaniedbań dyrektora szkoły polegających na nieprzestrzeganiu warunków sanitarnych wynikających z obowiązujących przepisów, albo w przypadku pojawienia się pierwszego przypadku zachorowania na Covid-19, niepodjęcia natychmiastowych działań w celu wyeliminowania ogniska koronawirusa w placówce oświatowej, takie pisemne oświadczenie nie będzie miało żadnej mocy prawnej. Co więcej, takie oświadczenia dotyczą przebywających w szkole dzieci. Trudno wymagać od rodziców, którzy powierzyli opiekę nad dziećmi w szkole nauczycielom, żeby przyjmowali na siebie odpowiedzialność za zdarzenia zaistniałe w szkole pod ich nieobecność. Jednocześnie rodzice działający jako przedstawiciele ustawowi dziecka nie mogą działać na jego szkodę. W Kodeksie rodzinnym i opiekuńczym została wyrażona zasada sprawowania władzy rodzicielskiej zgodnie z dobrem dziecka. Jeżeli dodamy do tego obowiązek szkolny, któremu podlegają dzieci, rodzice nie mają wyjścia, jak tylko powierzyć placówce oświatowej opiekę nad swoimi dziećmi w okresie szkolnym. Co ciekawe, stanowisko Ministerstwa Edukacji Narodowej jest następujące: „W obowiązującym systemie prawnym nie istnieje podstawa prawna zobowiązująca rodzica do podpisywania oświadczenia o świadomości ryzyka i zrzeczeniu się ewentualnych roszczeń w przypadku zakażenia koronawirusem” (powiedziała Anna Ostrowska, rzecznik prasowy MEN). Podpisanie takiego oświadczenia nie pozbawia rodzica możliwości występowania na drogę sądową z powództwem o odszkodowanie w przypadku zakażenia koronawirusem (podpisane przez rodzica oświadczenie jest bezskuteczne). Oczywiście w praktyce ocena zasadności takiego roszczenia będzie każdorazowo przedmiotem rozstrzygnięcia właściwego sądu.